Single malt. Single cask. De wereld van whisky, net als die van wijn, zit vol concepten die wel of niet een belletje doen rinkelen. Enkel gemoute whisky, beter een oude whisky, alleen van sherryvaten, een rokerige whisky van Islay… concepten en ideeën die ergens in je achterhoofd blijven hangen en waar je daarna moeilijk vanaf komt.
Concepten die je misschien doen denken dat whisky een drankje is voor heren van gevorderde leeftijd in een leunstoel met oren. Een aantal whisky’s die ik heb geproefd ontsnappen aan deze tradities. Misschien dankzij de master blender, die tussen duizenden vaten die hij of zij dagelijks proeft in staat is dat ene speciale vat met iets unieks ergens in een hoekje te onthouden. In andere gevallen is het de master distiller die een eigen draai wil geven aan het product. En soms is het gewoon het marketingteam, op zoek naar de zoveelste twist.
Tussen de duizenden whisky’s die elk jaar worden gemaakt, zijn het diegene die breken met oude concepten die de aandacht trekken van verzamelaars en liefhebbers. Whisky’s die opvallen door de beperkte oplage of bijzondere eigenschappen, rariteiten. Sensaties voor de smaakpapillen en onverwachte verrassingen.
Heb je al eens een niet-rokerige Caol lla geproefd? Of een mix van mouten die whisky van Oban en Talisker combineert met die van Clynelish en Lagavulin? Dit zijn zonder meer rariteiten die verrassen in de Diageo Special Releases van de laatste jaren.
De Special Releases van Diageo ontstonden begin jaren 2000 met een aantal rariteiten. Sindsdien kijken whiskyliefhebbers elk jaar uit naar de herfst, wanneer Diageo de nieuwe collectie presenteert en daarmee de mogelijkheid om ongewone whisky’s te proeven.
In het begin was de collectie beperkt tot drie of vier rariteiten of whisky’s van destilleerderijen die niet meer actief zijn. Maar met de jaren is de lijn uitgebreid tot twaalf uitwerkingen per jaar. De serie had altijd een merkwaardig evenwicht tussen edities die buiten het bereik van de meeste portomonnees liggen en andere, meer toegankelijke, onverwachte dranken.
In 2021 sloeg de collectie een andere richting in. Diageo besloot zich te focussen op de samenhang van de collectie, verder dan de rariteiten. In de laatste jaren zien we daarom een kleinere selectie (acht uitwerkingen) met een gezamenlijk thema. Wat eerder een kakefonie was van merken en jaren, is dit jaar een collectie ongrijpbare uitwerkingen. Een collectie die de beperkingen van vaten en smaken wil overstijgen. De whisky’s van een aantal opvallende merken van Diageo worden op de proef gesteld in de zoektocht naar ongewone smaken. En dat alles gaat samen met een opvallend design (weinig conventioneel in de wereld van whisky) en is tegelijkertijd een meeslepende en exclusieve ervaring dankzij de QR-code op elke fless.
In de Diageo Special Releases van 2022 vinden we bijzondere exemplaren. Bijvoorbeeld Mortlach, normaal een sherrybom, maar dit keer verfijnd in vaten van rode moscatel. Voor liefhebbers van Cardhu, een tropische touch met een utiwerking van 16 jaar oud verfijnd in vaten van Jamaicaanse rum. En een nieuwe twist in de jaarlijkse verschijning van Talisker, met een versie verfijnd in wijnvaten. Voor wie turf wil, zijn er een aantal exemplaren rokerige Lagavulin 12, afgewerkt in vaten van nieuw eikenhout voor een kruidige touch.
Dit is ook dé gelegenheid om aandacht te geven aan destilleerderijen die niet elk jaar zoveel nieuwe edities hebben. Oban valt dit jaar op met een editie die 10 jaar heeft gerijpt in vaten van palo cortado-sherry, iets wat naar mij smaak veel gangbaarder moeten zijn dan het nu is. The Singleton doet mee met een uitdrukking van Glen Ord van 15 jaar, waarvan meer dan 8 in wijnvaten.
En dan nog twee versies voor de echte whisky-puristen. Een Clynelish 12 jaar die afstand doet van de traditie en twee jaar heeft doorgebracht in vaten met de smaak van oloroso en Pedro Ximénez. Verrasing van het jaar? Een single grain. Cameron Bridge, de grootste graandestilleerderij van Diageo en basis van Johnnie Walker, maakt voor het eerst zijn opwachting in de serie. Een graanwhisky van 26 jaar zonder speciale afwerkingen of complicaties. Een prima gelegenheid om te genieten van deze whisky uit de Lowlands.
Kleurige flessen met grafische etiketten. Atypisch afgestemd en interessant voor experts. De Diageo Special Releases 2022 kunnen niet meer verschillend zijn en tegelijkertijd samenhangend. Het moeilijkste deel is zoals elk jaar het wachten op de volgende collectie.
